جهرمی و تیغ دو لبه فوتبال

به گزارش خبرگزاری مهر، رضا شجیع عضو هیات علمی دانشگاه و پژوهشگر جامعه شناسی ورزش در یادداشتی پیرامون پست جنجالی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پس از پیروزی ۵ بر صفر پرسپولیس برابر گل گهر سیرجان در لیگ برتر فوتبال نوشت:

«معمولاً کمتر سیاستمداری است که پس از ورود به فوتبال، از این عرصه جان سالم به در ببرد؛ به دنبال ورود وزیر جوان به عرصه کری خوانی فوتبال به دنبال نمونه‌هایی از ورود سیاستمداران به عرصه فوتبال بودم که با تجربه جالبی برخورد کردم. تجربه حضور «تونی بلر» در یک برنامه فوتبالی، امروزه به یکی از سرفصل‌های جذاب برای تدریس «گفتمان حوزه عمومی» در دانشگاه‌های مطرح جهان بویژه دانشکده‌های علوم سیاسی تبدیل شده است؛ او جزو معدود سیاستمدارانی است که از خطوط مرزی بین ورزش و سیاست، استفاده نسبتاً موفق‌تری کرده است. آنچه می‌خوانید گزارش این تجربه است که برای اولین بار در این صفحه منتشر می‌شود:

وضعیت تونی بلر طی ۱۰ سال نخست وزیری طوری شده بود که در نوامبر ۲۰۰۵ بیش از هر زمان دیگری در دوره ۱۰ ساله نخست وزیری، احتمال استعفایش احساس می‌شد. در این لحظات دشوار و حساس دوران کار سیاسی اش و برای بازسازی محبوبیتش به روابط عمومی تهاجمی متوسل شد. اما نه با حضور در مقابل انبوه خبرنگاران در وست مینیستر و یا با حضور در پارلمان و ارائه راهکار سیاسی جدید به اعضا یا ارائه یک سخنرانی کاملاً برنامه‌ریزی شده و هدفمند. او این بار فقط در یک رسانه و آن هم برنامه هفتگی فوتبال فوکوس از شبکه بی‌بی‌سی شرکت نمود.

او در نقش یک مربی فوتبال با لباس غیررسمی و پیراهنی که تا آخرین دکمه یقه‌اش را بسته بود در برنامه ظاهر شد. حتی نوع لباس تمام چروک او مناسب آن برنامه هم نبود. گویی که صبح لباسش را خریده و بدون اتو آن را به تن کرده است. در این محیط، بلر فرصت یافت تصویری واقعی از طرفدار جدی فوتبال بودن، مثل من و شما را از خود ارائه کند. او از فرصت تمثیل و قیاس فوتبال و خونی که در رگ‌های جامعه تزریق می‌کند، نهایت استفاده را برد و در صدد برآمد در پرتوی فوتبال، اقدامات سیاسی اش را توجیه کند. از نمایش قدرت مقاومت خود در برابر گرما و ایفای نقش تحت فشار گرفته تا استناد به اخلاق و قابلیت اعتماد در کار.

وقتی مجری از بلر خواست ترکیب ۱۱ نفره بازیکنان دلخواه خود را در قالب یک تیم معرفی کند، وی به جای اعلام فهرستی از بازیکنان مشهور فوتبال، اسامی ۱۱ فوتبالیست نه چندان سرشناس از اکثریت باشگاه‌ها را اعلام کرد که بینندگان با بسیاری از آنان آشنا نبودند و هرگز مورد توجه برنامه‌های تلویزیونی فوتبال هم قرار نداشتند؛ ولی هریک از آن‌ها در پستی که بازی می‌کردند بازیکن خوب و موثری برای تیم بودند. نکته جالب این بود که اکثریت فوتبالیست‌های مورد اشاره او افرادی توانمند، الگو و پرتلاش بودند و در فهرست ۱۱ نفره او چهره حاشیه‌ای و عجیب و غریبی دیده نمی‌شد.

نتیجه گیری اخلاقی:

وزیر جوان و مشاورانش، قدرت فوتبال در نفوذ به لایه‌های زیرین جامعه را به درستی تشخیص داده‌اند، نکته‌ای که آنها باید دقت کنند این است که ورود به گفتمان فوتبال و سوار شدن بر موج آن ساده است، ولی پیاده شدن از این موج، آنچنان که تصور می‌شود ساده نیست؛ این موج ممکن است آنها را به جایی ببرد که «نباید».